YOSHLAR O’RTASIDAGI JINOYATCHILIKNI OLDINI OLISH
2023-08-02 10:36:33 299
YoShLAR O’RTASIDAGI JINOYaTChILIKNI OLDINI OLISh
Yoshlar o’rtasidagi o’rtasidagi jinoyatchilikning oldini olish va unga qarshi kurashishning asosiy chorasi oilani mustahkamlash, uning ma'naviy-ruhiy muhitini yaxshilashdan iboratdir, chunki bolalar oiladagi psixo-travmatik sharoitlardan, oilaviy nizolardan, ota-onalarning mehrsizligi va tushunmovchiligidan, ularning shafqatsizligi yoki loqaydligidan qochishadi.
Ijtimoiy-pedagogik chora-tadbirlar uysizlik sabablarini oldini olishga yordam beradigan sabablar va sharoitlarni aniqlash va oldini olishga qaratilgan uysizlikning oldini olishni o’z ichiga oladi.
Yoshlar o’rtasidagi jinoyatchilar toifasiga kelsak, u jinoyatchilikka qarshi kurashish chora-tadbirlarini belgilashda ham muhim ahamiyatga ega va quyidagi guruhlardan iborat:
- ijtimoiy-iqtisodiy ahvoli past, intellektual darajasi yetarli bo’lmagan, jamiyatning ijtimoiy va madaniy asoslarini buzuvchi xulq-atvorga moyil bo’lgan, disfunksional, ijtimoiy jihatdan nojo’ya oilalardan chiqqan voyaga yetmaganlar;
- badavlat oilalardan bo’lgan voyaga etmaganlar, jazosiz qolish;
- tajovuzkor voyaga etmaganlar muammo va nizolarni kuch bilan hal qilish usuliga murojaat qiladilar;
- yoshlar harakati vakillari, jamiyatning ijtimoiy va madaniy asoslari muxoliflari;
- vagratsiyaga (sargardonlikka) moyil bo’lgan voyaga etmaganlar.
Hozirgi vaqtda ko’proq bolalar kompyuterlarga, zamonaviy bolalar uchun juda ko’p vaqt talab qiladigan turli xil tarmoq o’yinlariga qiziqishmoqda, ular madaniyatga qiziqishni to’xtatadilar. Aytish mumkinki, voyaga etmaganlarning xatti-harakati tobora ko’proq haqoratli, tajovuzkorlik va shafqatsizlik bilan tavsiflanadi. U yoki bu ijtimoiy tarmoqdan foydalangan holda, voyaga yetmagan shaxs muloqot qilish va ular bilan ma'lum bilim, ko’nikma va tajriba almashish uchun o’xshash odamlarni topishi mumkin, shuning uchun muammo paydo bo’lishi mumkin.
Yoshlar o’rtasida jinoyatchilikining oldini olishning asosiy yo'nalishlari quyidagilardan iborat:
- oilaviy nizolarni o’z vaqtida hal qilish;
- mastlik va giyohvandlikning oldini olish;
- jamoat tartibini muhofaza qilishni ta'minlash, tungi vaqtlarda to’g'ri yoritishni ya'ni chiroqlarni ko’paytirish ta'minlash;
- ruhiy kasalliklar va buzilishlar bilan og'rigan shaxslarni aniqlash;
- aholini huquqiy ta'lim va tarbiyalashni tashkil etish.
Maxsus choralar - bu voyaga etmagan huquqbuzarning shaxsiga, shuningdek, jinoyatni yuzaga keltiruvchi omillarga ta'sir ko’rsatishga qaratilgan choralar. Ushbu chora-tadbirlardan ko’zlangan asosiy maqsad yoshlarda aybdorlik tuyg’usini shakllantirishdan iborat, chunki bu nafaqat kelajakda jinoyatchilikka bo’lgan munosabatga salbiy ta'sir ko’rsatishi, balki uning takrorlanishining oldini olishi ham mumkin.
Shunday qilib, bugungi kunda voyaga yetmaganlar o’rtasida jinoyatchilikning oldini olishga qaratilgan qator chora-tadbirlar orqali amalga oshirilmoqda. Jinoyatchilikka qarshi kurash bo’yicha ko’rilayotgan chora-tadbirlar va kelgusidagi konsepsiyalarning ishlab chiqilishi nafaqat davlat, balki jamiyat manfaatdorligini ko’rsatadi. Statistik tadqiqotlar natijalariga ko’ra jinoyatchilik darajasining kamaygani ham amalga oshirilgan ishlar samaradorligini tasdiqlaydi.
I.Raxmonov - Farg’ona shahar adliya bo’limi bosh maslahatchisi
Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzating
Facebook |
Telegram |
Telegram murojaat |
Youtube |
Instagram